Rapport Mensenrechten in Vlaanderen: Stand van Zaken 2024

Het Vlaams Mensenrechteninstituut publiceert zijn eerste rapport Mensenrechten in Vlaanderen. Dit rapport maakt deel uit van de bredere rapporteringstaak van het instituut en biedt een beschrijvend en algemeen overzicht van de stand van zaken rond de bescherming van mensenrechten binnen de bevoegdheden van het Vlaamse Gewest en de Vlaamse Gemeenschap, inclusief non-discriminatie.

Het rapport belicht de bescherming van mensenrechten in Vlaanderen vanuit verschillende invalshoeken. Eerst wordt het juridisch kader geschetst, met een overzicht van relevante wetgeving op internationaal, Europees en nationaal niveau met betrekking tot de naleving van internationale mensenrechtennormen. 

Vervolgens komen de verdragsrechtelijke toezichtmechanismen en recente rechtspraak aan bod die een impact hebben op de mensenrechtenbescherming in Vlaanderen. Dit omvat onder meer uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens waarbij België partij was en die implicaties hebben voor Vlaamse bevoegdheden, evenals rapportages en aanbevelingen van internationale en Europese instellingen zoals de Verenigde Naties en de Raad van Europa uit 2024.

Een belangrijk onderdeel van Mensenrechten in Vlaanderen is de analyse van de discriminatieklachten en mensenrechtenmeldingen die het instituut in 2024 ontving. Deze monitor biedt een cijfermatig overzicht van de gemelde klachten en problemen en schetst op basis daarvan een beeld van de belangrijkste thema’s en knelpunten op het vlak van non-discriminatie en mensenrechten in Vlaanderen. Daarnaast bevat de monitor een overzicht van de oordelen die de Geschillenkamer heeft uitgesproken. Verder biedt de monitor inzicht in de werking van het klachtenmechanisme en identificeert het structurele problemen en aandachtspunten.

Tot slot werpt het rapport een blik op de toekomst. Er wordt stilgestaan bij de aanpak van deze jaarlijkse rapportering, met voorstellen om deze verder te verfijnen en te versterken. Daarnaast worden de prioritaire thema’s aangeduid die het instituut in toekomstige rapportages verder zal uitdiepen.

Met het rapport Mensenrechten in Vlaanderen biedt het instituut niet alleen een momentopname van de mensenrechtensituatie in Vlaanderen, maar draagt het ook bij aan een geïnformeerd en gericht beleid ter versterking van de mensenrechten binnen de Vlaamse bevoegdheden.